Skip to main content

H Ελληνική τραγωδία στο Eυρωπαϊκό θέατρο: οι οικονομικές συνέπειες της ύφεσης

«Η ελευθερία μιας δημοκρατίας δεν είναι ασφαλής εάν οι άνθρωποι ανέχτηκαν την αύξηση της ιδιωτικής δύναμης σε σημείο όπου αυτή γίνεται ισχυρότερη από το ίδιο το δημοκρατικό κράτος. Αυτός στην ουσία του είναι ο φασισμός: ιδιοκτησία της κυβέρνησης από ένα άτομο, από μια ομάδα, ή από οποιαδήποτε ελέγχουσα δύναμη.» Φραγκλίνος Ρούσβελτ «Μήνυμα στο Κογκρέσο για τον περιορισμό των μονοπωλίων», 29 Απριλίου 1938

του Ιωάννη Θεοδοσίου

Μέρος 1ο - Καπιταλισμός και Νεοκλασική Οικονομία

Λέγεται ότι ο Robert Lucas, ο αρχιερέας του νεοκλασικού/νεοφιλελεύθερου δόγματος είχε πει στους φοιτητές του στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο ότι «χρειάζεται να ασχοληθούμε μόνο δέκα λεπτά με τον Keynes· ξέρουμε ότι η θεωρία του δεν λειτουργεί».

Αυτό δεν είναι μια μεμονωμένη θέση αλλά η γενικευμένη αντίληψη που κυριαρχεί δογματικά στην νεοκλασική παράδοση και διαμορφώνει τη συζήτηση σχετικά με την οικονομική πολιτική. Για τον Lucas η μόνη οικονομική λειτουργία που μπορεί να εξασφαλίσει οικονομική ευημερία είναι αυτή των ανεμπόδιστων αγορών. Οι οικονομολόγοι της γενεάς μου και όσοι ακολούθησαν αργότερα έχουν εκπαιδευτεί άριστα στο «θαύμα» των οικονομικών της ελεύθερης αγοράς και της ικανότητάς της να εξασφαλίζει την ευημερία. Οι ιδέες και η ανάλυση του Keynes σε ένα μεγάλο ποσοστό έχουν διαγραφεί από τη διδασκαλία των οικονομικών επιστημών και τη δημόσια συζήτηση για την οικονομική πολιτική.

Αντίθετα με τα παραπάνω, το Σχήμα 1 δείχνει καθαρά ότι οι επιπτώσεις των ανεμπόδιστων αγορών στον πλούτο και την ευημερία του πληθυσμού, δεν συνάδουν με κανένα τρόπο με τη σταθερότητα και την ευημερία του.

Σχήμα 1: Ποσοστά ανεργίας 1880-2009 για το Ηνωμένο Βασίλειο, Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, Δανία και Αυστραλία

Συγκεκριμένα απεικονίζει τη διακύμανση των δεικτών ανεργίας τεσσάρων οικονομιών με διαφορετικούς βαθμούς αποτελεσματικότητας των μηχανισμών της αγοράς. Αυτό το «μοτίβο» είναι παρόμοιο για τις περισσότερες, κύριες, δυτικές οικονομίες.

Εκτός από μια σχετικά σύντομη περίοδο μεταξύ του 1945 και της δεκαετίας του ’70 που χαρακτηρίστηκε από μια ενεργή κυβερνητική παρέμβαση και ρυθμισμένες αγορές, ο καπιταλισμός παρουσιάζει μια έντονη αστάθεια στο πέρασμα του χρόνου, με έντονες διακυμάνσεις τόσο ως προς τις παραγωγικές δυνατότητες, όσο και ως προς τα αντίστοιχα επίπεδα απασχόλησης. Είναι αξιοσημείωτο ότι κάθε περίοδος ύφεσης στον οικονομικό κύκλο συνδέεται με αυξημένη ανεργία, απόγνωση και φτώχεια για ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού και το μέγεθος της ύφεσης απεικονίζει τον όγκο της απελπισίας του πληθυσμού.

Αν και το ιερατείο του νεοκλασικού δόγματος βλέπει αυτήν την απελπισία με την ψυχρή αδιαφορία ουδέτερων στατιστικών αριθμών, η ανεργία έχει τόσο οικονομικό όσο και ανθρώπινο κόστος. Στοιχίζει υπό τη έννοια του χαμένου προϊόντος που θα είχε παραχθεί από τους ανέργους αν απασχολούνταν, καθώς και λόγω του κόστους του επιδόματος ανεργίας. Επίσης, στοιχίζει στην κυβέρνηση χαμένα φορολογικά έσοδα και τις συνεισφορές των εργαζομένων στα συνταξιοδοτικά ταμεία. Αλλά αυτά δεν είναι καν ολόκληρη η καταστροφή. Υπάρχει μια πολύ μεγαλύτερη ζημία στους ίδιους τους ανέργους: πρώτον, το οικονομικό κόστος που προκύπτει από τη διαφορά μεταξύ του επιδόματος ανεργίας και της δυνατής αμοιβής τους εάν θα ήταν πλήρως απασχολούμενοι, και, δεύτερον, η απώλεια της ψυχολογικής και της φυσικής υγείας καθώς και της εμπιστοσύνης στον εαυτό τους.

Εντούτοις, αντίθετα προς την πεποίθηση του Lucas ότι το «κεντρικό πρόβλημα για την πρόληψη της ύφεσης έχει λυθεί», όταν η οικονομία κατέρρευσε το 2008-9 οι ασύδοτες πολιτικές της ελεύθερης αγοράς δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, μια και, σχεδόν δέκα έτη μετά από τα καταστροφικά γεγονότα του 2008, οι δυτικές οικονομίες και ειδικά η Ευρωπαϊκή Ένωση, βρίσκονται σε μια “παρατεταμένη κατάσταση συνθηκών ημι-ύφεσης ή τουλάχιστον υποτονικής ευημερίας” παρόμοια με αυτήν της δεκαετίας του 1920. Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο, ακολουθώντας το νεοκλασικό δόγμα, συνεχίζει να εφαρμόζει πολιτικές λιτότητας στην ΕΕ και στην Ελλάδα, επίσης γνωστές και ως πολιτικές της εσωτερικής υποτίμησης, ως τον μοναδικό δρόμο προς τη μακροοικονομική ανάκαμψη.

Πηγή και παραπομπές:

Comments

Popular posts from this blog

Oct. 7 Reports Implode: Beheaded Babies, NY Times Scandal, & More

Glenn Greenwald    

Πώς ο Γκρίνμπεργκ μπορεί να θάψει το καθεστώς Μητσοτάκη

του system failure    Είναι ξεκάθαρο ότι η αναμφίβολη πρωτοκαθεδρία του καθεστώτος Μητσοτάκη οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά σε μια άκρως επιθετική επικοινωνιακή εκστρατεία που είχε καταφέρει μέχρι στιγμής να κρύβει κάτω από το χαλί (τουλάχιστον ως ένα βαθμό) τον αυταρχισμό και τη διαφθορά του καθεστώτος, καθώς και τις καταστροφικές πολιτικές που εφαρμόζει.  Και δεν είναι πλέον μυστικό, ότι ο άνθρωπος-κλειδί πίσω από αυτή την εκστρατεία είναι ο Αμερικανός δημοσιοσχετίστας, Σταν Γκρίνμπεργκ .    Όμως καθώς το καθεστώς επαναπαύθηκε στις δάφνες της νίκης των τελευταίων βουλευτικών εκλογών, τα μεγάλα προβλήματα συνέχισαν να συσσωρεύονται και φάνηκε ότι το καθεστώς είτε δεν ήθελε, είτε δεν μπόρεσε να τα αντιμετωπίσει. Έτσι, είδαμε σε σύντομο χρονικό διάστημα να έρχονται τα πρώτα σημαντικά πλήγματα στην πρωτοκαθεδρία του, μέσα από τα αποτελέσματα των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών. Παρόλα αυτά, η αλαζονεία των καθεστωτικών στελεχών παρέμεινε αμετάβλητη, καθώς θεώρησαν ότι η τραγωδία των Τ

Zionist and US imperialist criminals are about to grab the natural gas off shore Gaza

globinfo freexchange   As the genocide against Palestinians of Gaza is about to be completed with an act of unprecedented brutality by the Zionists and butcher Netanyahu through the bombardment of about 1.4 million civilians in Rafah, it seems that they have already set their next primary goal. Which, in short, is to grab the natural gas resources off shore Gaza, together with their US imperialist buddies whose contribution to the genocide has been undoubtedly critical.     As already reported , in 2007, Hamas came to power and Israel launched an offensive on Gaza Strip, leaving behind 1,400 dead Palestinians, but taking with it the gas fields. Within a year, Israel announced the discovery of the Leviathan natural gas field, which did include Gaza's riches, valued at 453 billion dollars. But Gazans have been denied around 47 billion dollars in revenue. As for Tel Aviv, it's gunning to become a new hub. At that moment in time, that is 2022, Russian oil and gas were sanctioned.

Israel’s Descent Into Madness & the Holocaust Comparison

BreakThrough News   Rania Khalek was joined by Tarik Cyril Amar, a historian from Germany and associate professor at Koc University in Istanbul, to discuss Israel’s descent into genocidal fascism. Prof. Amar addresses whether it’s useful to make Holocaust and Nazi comparisons and the real reason behind the West’s unshakeable loyalty attitude when it comes to Israel’s barbarism.   

Neocon Queen Victoria Nuland Ends Her Reign: Exposing a Catastrophic Career

Glenn Greenwald    

The Shadowy, Intelligence-Linked Group Driving the US Towards War With Iran

"United Against Nuclear Iran does not miss an opportunity to try to bring the United States closer to a military conflict with Iran. And on the other side of the equation, they also have worked very hard to oppose efforts to de-escalate the U.S.-Iran relationship."   by Alan Macleod   Part 7 - A Lesson From History   The history of Iran has been intimately intertwined with the United States since at least 1953 when Washington orchestrated a successful coup against Prime Minister Mohammad Mosaddegh. Mosaddegh had refused U.S. demands to stamp out Communist influences in his country and had nationalized the nation’s oil. The U.S. installed Shah Mohammad Reza Pahlavi as a puppet ruler. An unpopular and authoritarian ruler, the Shah was overthrown in the Revolution of 1979. Since then, it has become a target for regime change, and its nuclear program is something of an obsession in the West. Often orchestrated by UANI officials while they were in government, the U.S. has carried

Το σκάσιμο της φούσκας Μητσοτάκη με νέα επίσημη χρεοκοπία και οριστικό τέλος της μεταπολίτευσης

του system failure   Τα αποτελέσματα των εκλογών της 25ης Ιουνίου ήταν λίγο-πολύ αναμενόμενα όσον αφορά τις πρώτες θέσεις με βάση και τα αποτελέσματα της πρώτης κάλπης του Μαίου. Αν συμπεριλάβουμε και το ποσοστό της αναμενόμενης αποχής, δεν μας έδωσαν κάποια ιδιαίτερη έκπληξη. Αυτό όμως που φαίνεται να αιφνιδίασε ακόμα και το συστημικό κατεστημένο, είναι η είσοδος των δύο υπερσυντηρητικών, ακροδεξιών κομμάτων Νίκη και Σπαρτιάτες, με το τελευταίο να έχει ξεκάθαρες διασυνδέσεις με τον πρώην Χρυσαυγίτη, Ηλία Κασιδιάρη. Παρά τη μεγάλη νίκη Μητσοτάκη, οι μιντιακοί ινστρούχτορες της καθεστωτικής προπαγάνδας εμφανίστηκαν σε γενικές γραμμές "μουδιασμένοι" και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το συστημικό κατεστημένο (δηλαδή τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα που ελέγχουν και το σύνολο των μεγάλων ΜΜΕ πανελλαδικής εμβέλειας), πέτυχε μόνο έναν από τους τέσσερις μεγάλους στόχους που είχε θέσει εξ'αρχής. Μιλώντας με ποδοσφαιρικούς όρους, ουσιαστικά έχασε με σκορ 3-1.   Ο μεγάλος στόχος πο

Study Finds Media Giants New York Times, CNN, and Fox News Pushing for US War in Yemen

by Alan Macleod  Part 2 - Biased Reporting MintPress conducted a study of four leading American outlets: The New York Times , CNN, Fox News and NBC News. Together, these outlets often set the agenda for the rest of the media system and could be said to be a reasonable representation of the corporate media spectrum as a whole. Using the search term “Yemen” in the Dow Jones Factiva global news database, the fifteen most recent relevant articles from each outlet were read and studied, giving a total sample of 60 articles. All articles were published in January 2024 or December 2023. The study found the media wildly distorted reality, presenting a skewed picture that aided U.S. imperial ambitions. For one, every article in the study (60 out of 60) used the word “Houthis” rather than “Ansar Allah” to describe the movement which took part in the Yemeni Revolution of 2011 and rose up against the government in 2014, taking control of the capital Sanaa, becoming the new de facto government. Ma

The truth about Alexei Navalny

Glenn Greenwald / Dangerous Ideas with Lee Camp / The Hill /  

Israel Carries Out Most Sadistic Massacre, Opens Fire On Gaza Aid Convoy

Richard Medhurst