του
Κλάουντιο Κατς
Μέρος
9ο - Οι δυνατότητες της Συντακτικής
Συνέλευσης
Προφανώς,
η καλύτερη ευκαιρία για μια Συντακτική
Συνέλευση που θα θέσπιζε σημαντικούς
μετασχηματισμούς χάθηκε πριν από μερικά
χρόνια. Η παρούσα εκλογή της είναι καθαρά
αμυντική, μια προσπάθεια να αντιμετωπιστεί
η απελπιστική κατάσταση.
Όμως,
είναι άχρηστο να μιλά κανείς μόνο για
ό,τι δεν έγινε. Υπάρχει χρόνος για αυτούς
τους απολογισμούς. Το σημαντικό σήμερα
είναι πώς η Συντακτική Συνέλευση θα
ανοίξει ξανά δρόμους για την ανάπτυξη
της λαϊκής πρωτοβουλίας.
Πριν από
το κάλεσμα για την εκλογή της Συντακτικής
Συνέλευσης, η κυβέρνηση περιοριζόταν
στην καθαρά γραφειοκρατική αντιπαράθεση
μεταξύ της μιας και της άλλης κρατικής
εξουσίας. Βασιζόταν στην πάλη από τα
πάνω μέσω της εκτελεστικής εξουσίας ή
του Ανώτατου Δικαστηρίου ενάντια στην
Εθνοσυνέλευση. Τώρα συγκαλεί επιτέλους
την κοινωνική-κοινοτική εξουσία και
απομένει να δούμε εάν αυτή η ιδέα θα
μεταφραστεί σε πραγματική κινητοποίηση.
Μέσα στο
τσαβίστικο κίνημα υπάρχουν πολλά σημάδια
ανησυχίας και σκεπτικισμού. Όμως ουδείς
μπορεί να επιλέξει τις συνθήκες μέσα
στις οποίες αγωνίζεται και το βασικό
δίλημμα είναι αν θα συνεχίσει ή αν θα
εγκαταλείψει τον αγώνα. Όσοι έχουν
αποφασίσει να μην παραδοθούν καλούν
στην αναβίωση του λαϊκού σχεδίου.
Κάποια
αριστερά ρεύματα που επικρίνουν έντονα
τη διαχείριση του Μαδούρο πιστεύουν
ότι η σύγκληση της Συντακτικής Συνέλευσης
θα μπορούσε να εξαπολύσει και πάλι τη
δυναμική των κομμούνων ενάντια στις
γραφειοκρατικές λειτουργίες. Βλέπουν
τη Συντακτική Συνέλευση ως ατελές
εργαλείο για να ελευθερωθούν από τη
διαμάχη με τους διεφθαρμένους,
αστικοποιημένους παράγοντες και τους
μπουρζουάδες που υπάρχουν μέσα στον
τσαβισμό.
Η
Συντακτική Συνέλευση θα μπορούσε επίσης
να βοηθήσει στο ξεπέρασμα του αδιεξόδου
των τελευταίων μηνών ανάμεσα στις
αιματηρές ταραχές της αντιπολίτευσης
και στις κινητοποιήσεις των οπαδών της
κυβέρνησης. Αν επιφορτιστεί με τα
κατάλληλα καθήκοντα θα μπορούσε να
διασπάσει το μέτωπο της αντιπολίτευσης,
να διαχωρίσει τους δυσαρεστημένους από
τους φασίστες.
Αλλά
είναι φανερό ότι χωρίς δραστικά μέτρα
στους τομείς της οικονομίας και της
κοινωνίας, η Συντακτική Συνέλευση θα
είναι άδειο κέλυφος. Εάν η καταστροφή
στην παραγωγή δεν αναχαιτιστεί με την
εθνικοποίηση των τραπεζών, του εξωτερικού
εμπορίου και με την απαλλοτρίωση των
σαμποτέρ, δεν θα υπάρξει ανάκαμψη της
λαϊκής υποστήριξης.
Τα μέτρα
ανακούφισης που επιχειρήθηκαν προκειμένου
να αυξηθεί η συμμετοχή των οργανώσεων
βάσης στην κατανομή των τροφίμων είναι
ανεπαρκή. Δεν μπορούν πλέον να αναβάλλονται
τα ριζοσπαστικά μέτρα.
Όποια
κι αν είναι η εναλλακτική, δεν θα είναι
καθόλου εύκολο να ανακατευθυνθεί η
οικονομία μετά από τόσα λάθη που έγιναν
όσον αφορά το χρέος, τη δημιουργία των
ειδικών οικονομικών ζωνών ή την ανοχή
στη φυγή κεφαλαίων.
Ο Τσάβες
πέτυχε μια μεγάλη ανακατανομή των
προσόδων μέσω νέων μεθόδων λαϊκής
πολιτικοποίησης, αλλά δεν κατάφερε να
θέσει τα θεμέλια μιας διαδικασίας
εκβιομηχάνισης. Συγκρούστηκε με τους
καπιταλιστές της αντιπολίτευσης, αλλά
όχι με την αστική τάξη που ενδημούσε
στην μπολιβαριανή διαδικασία και δεν
μπόρεσε να απενεργοποιήσει τη ραντιέρικη
κουλτούρα που υπονόμευε όλες τις
προσπάθειες να οικοδομηθεί μια παραγωγική
οικονομία. Το ότι δεν τολμήθηκε η ρήξη
με την καπιταλιστική δομή εξηγεί τα
δυσμενή αποτελέσματα.
Το
σημερινό πλαίσιο είναι πιο δύσκολο,
λόγω της μεγάλης πτώσης των τιμών του
πετρελαίου και της παρεμπόδισης των
σχεδίων περιφερειακής ολοκλήρωσης μετά
την επανάκαμψη των αντιδραστικών
δυνάμεων σε άλλες χώρες της περιοχής.
Όμως, θα έπρεπε να σημειωθεί επίσης ότι
όλες οι επαναστατικές διαδικασίες
απογειώνονται μέσα σε δυσμενείς συνθήκες
και η Συντακτική Συνέλευση μπορεί να
παράσχει ένα πλαίσιο για την ανάκτηση
της πρωτοβουλίας.
Κάποιοι
επικριτές της Συντακτικής Συνέλευσης
προβάλλουν ενστάσεις για τον τρόπο
εκλογής των αντιπροσώπων από εργασιακούς
τομείς και κοινότητες. Λένε ότι με αυτή
τη μορφή η «συνέλευση θα είναι επισφαλής,
κορπορατιστική ή μη νομιμοποιημένη».
Και σ’ αυτή την περίπτωση επαναλαμβάνεται
η υιοθέτηση του συμβατικού συνταγματισμού
που προβάλλει η Δεξιά (όταν τη συμφέρει).
Η απαίτηση αυτή δεν εκπλήσσει όταν
προέρχεται από σχολιαστές του κατεστημένου,
αλλά είναι ενοχλητική όταν προέρχεται
από ενθουσιώδεις της ρωσικής επανάστασης.
Ύστερα
από τρεις δεκαετίες μεταδικτατορικών
καθεστώτων, πολλοί έχουν ξεχάσει την
υποκριτικότητα της αστικής δημοκρατίας.
Θα πρέπει να υπενθυμιστεί πώς ο Λένιν
και ο Τρότσκι υπερασπίστηκαν το 1917 τη
νομιμότητα των σοβιέτ και απέσυραν την
αναγνώριση της Συντακτικής Συνέλευσης
που είχε έλθει σε αντίθεση με την
επαναστατική εξουσία.
Βεβαίως,
το πλαίσιο της Βενεζουέλας σήμερα είναι
πολύ διαφορετικό. Ωστόσο, η μπολσεβίκικη
επανάσταση δεν μας δίδαξε μόνο πώς να
λαμβάνουμε υπόψη το κοινωνικό υπόβαθρο,
τις ταξικές συγκρούσεις και τα συμφέροντα
που διακυβεύονται, αλλά μας έδειξε
επίσης έναν δρόμο για να αφήσουμε πίσω
την υποκρισία του αστικού φιλελευθερισμού
και επιβεβαίωσε ότι πράξεις ισχύος
εναντίον της αντίδρασης αποτελούν
μέρος της αντιπαράθεσης με τη δεξιά
βαρβαρότητα.
Η Αριστερά
οφείλει να πει εάν συγκλίνει με την
αντιπολίτευση στο μποϊκοτάζ ή αν θα
συμμετάσχει στη Συντακτική Συνέλευση.
Επίσης, υπάρχει μια τρίτη επιλογή με
πολύ μικρό ακροατήριο: “ναι, όχι και
εντελώς αντίθετα».
Στην
υπόλοιπη περιοχή της Ν. Αμερικής υπάρχει
ανάγκη για επίδειξη αλληλεγγύης προς
τη Βενεζουέλα. Όπως κατά την ειδική
περίοδο στην Κούβα, πρέπει να βάλουμε
πλάτη για να γυρίσει ο τροχός σε δύσκολες
καταστάσεις. Ας ελπίσουμε ότι πολλοί
compañeros θα υιοθετήσουν αυτή την προσέγγιση
προτού είναι πολύ αργά.
Πηγή,
παραπομπές:
Comments
Post a Comment